Różnice między więzadłem i ścięgnem
Ścięgno (tendon), to włóknisty twór (pasmo), zbudowany z wytrzymałej tkanki łącznej właściwej zbitej (włóknistej), o zabarwieniu białawosrebrzystym. Więzadła (ligament) są to pasma wytrzymałej tkanki łącznej, które zwykle łączą kości między sobą, wzmacniając ruchome połączenia między kośćmi (stawy).
Przyczyny urazów więzadeł:
- nadmierne napięcie więzadeł, ścięgien lub mięśni,
- upadki,
- skręcenia stawów.
Kilka słów o różnicach pomiędzy ścięgnem a więzadłem:
Ścięgno (tendon), to włóknisty twór (pasmo), zbudowany z wytrzymałej tkanki łącznej właściwej zbitej (włóknistej), o zabarwieniu białawosrebrzystym. Składa się ono z pęczków włókien, między którymi znajdują się fibrocyty ułożone w szeregi Ranviera. Ścięgno jest przedłużeniem mięśnia aż do punktu jego przyczepu, a jego zadaniem jest przenoszenie siły skurczu mięśniowego na elementy kostne szkieletu. Jest wytrzymałe ale jego sprężystość jest niewielka – pod wpływem rozciągania wydłuża się tylko o 4% swej długości. W organizmie człowieka występują różne rodzaje ścięgien, m.in.: walcowate, szerokie i płaskie, spłaszczone itp. Najczęściej ich kształt jest dopasowany do budowy mięśnia. Z kolei jego długość i grubość dostosowane są do ruchu w danym stawie, a także kurczliwości mięśnia.
Więzadła (ligament) są to pasma wytrzymałej tkanki łącznej, które zwykle łączą kości między sobą, wzmacniając ruchome połączenia między kośćmi (stawy). Mogą również łączyć kości poza stawami stabilizując układ szkieletowy. Są one dość elastyczne, jednak nie mogą się za bardzo rozciągać. Wśród więzadeł stawowych wyróżniamy więzadła torebkowe (przebiegające w ścianie torebki stawowej), zewnątrztorebkowe oraz wewnątrztorebkowe.
Ścięgna, ze względu na swoją funkcję narażone są na urazy, które powodują ostry atak bólu. Przy urazach ścięgien, przed zastosowaniem odpowiedniego leczenia, stosuje się diagnostykę ultrasonograficzną, żeby zobrazować stopień uszkodzenia. Stosunkowo najłagodniejszym z urazów ścięgna jest naciągnięcie. Naciągnięte ścięgno jest wynikiem mikrouszkodzenia włókien. W momencie urazu włókna przesuwają się względem siebie za mocno, przez co tracą spójność. Częstym pokłosiem naciągnięcia ścięgna jest stan zapalny.
Naderwanie ścięgna to częściowe rozerwanie części włókien ścięgnistych łączących mięsień z kością. Najczęściej diagnozuje się naderwanie ścięgna Achillesa, naderwanie ścięgien nadgarstka, ręki i palców. Naderwanie ścięgna jest urazem, który nie wymaga interwencji chirurgicznej, co jednak nie oznacza, że jest to łagodna kontuzja. Jeśli ścięgno zostało raz naderwane, będzie ono już bardziej podatne na kolejne urazy, w tym zerwanie. Jeśli więc miałeś naderwane ścięgno, musisz zachować szczególną ostrożność podczas codziennych aktywności.
Do urazu (naciągnięcia, naderwania bądź zerwania) zwykle dochodzi, gdy wykonuje się ruch, który wykracza poza fizjologiczny zakres stawu. Nieleczenie takiego stanu może spowodować niestabilność, która prowadzi do przeciążeń, a także szybszego zużywania stawu.
Przyczyny naderwania ścięgna
Ścięgno jest podatne na uszkodzenia, dlatego kontuzje z jego udziałem przytrafiają się każdemu, nie tylko sportowcom. Najczęstszą przyczyną naderwania ścięgna jest zbyt duże obciążenie, które prowadzi do rozerwania części włókien ścięgnistych łączących mięsień z kością.Urazy tego typu często spowodowane są długotrwałym powtarzaniem jednego ruchu.
Do naderwania ścięgna dochodzi również u osób, które zdecydowały się podjąć aktywność fizyczną bez wcześniejszego przygotowania (rozgrzewki, odpowiedniego treningu, wzmacniającego system mięśniowo-ścięgnisty).
Ryzyko odniesienia kontuzji tego typu zwiększa się w czasie wakacji, ponieważ właśnie podczas urlopu często zaczynamy się ruszać bardzo aktywnie po miesiącach bezruchu. Wielu z nas się wspina, biega, skacze i maksymalnie obciąża mięśnie, przez co bardzo łatwo o naderwanie ścięgna lub inną kontuzję.
Objawy naderwania ścięgna
Objawy naderwania ścięgna są podobne do objawów naderwania mięśnia (stan zapalny, ból i opuchlizna), przy czym obrzęk w tym przypadku jest zwykle mniejszy i zwiększa się wolniej niż w przypadku naderwania mięśnia. Mogą pojawić się także zasinienia i krwiaki, będące skutkiem przerwania ciągłości okolicznych naczyń krwionośnych i krwawienia wewnątrztkankowego.
Naderwanie ścięgna – leczenie i rehabilitacja
W przypadku naderwania ścięgna zwykle nie ma potrzeby przeprowadzania zabiegu operacyjnego. Aby wykluczyć zerwanie ścięgna, wykonuje się badanie USG. W przypadku świeżych urazów należy:
- Zabezpieczyć ścięgno przed niepożądanymi ruchami i pogłębianiem urazu (wskazane jest unieruchomienie).
- Odciążyć: jeśli nie można unieruchomić uszkodzonego ścięgna, należy je maksymalnie odciążyć, np. chodząc o lasce, (np. jeśli nadwerężyliśmy ścięgno Achillesa).
- Ochłodzić: najlepiej okładem z lodu (trzeba tylko pamiętać, by nigdy nie kłaść lodu bezpośrednio na skórę); dodatkowo stan zapalny i obrzęk zmniejszają maści przeciwzapalne, zimne okłady (np. z altacetu lub octu) oraz leki przeciwzapalne i przeciwbólowe.
Czasem prowadzone jest również leczenie zachowawcze (założenie tzw. ortezy na okres ok. 6 tygodni), raczej odchodzi się już od zakładania opatrunku gipsowego, ale w wyjątkowych sytuacjach bywa to wskazane . W świeżych urazach tego typu doskonale sprawdza się terapia Angel System z zastosowaniem ekstraktu płytek krwi (High Concetrated Platelets), która w znacznym stopniu przyspiesza regenerację i sprawia, że ścięgno zrasta się znacznie szybciej, a nowo powstała tkanka nie bliznowacieje, nie ograniczając tym samym elastyczności i wytrzymałości ścięgna. W przypadku naderwań zadawnionych, tam gdzie pojawił się już stan zapalny, bardzo pomocna jest natomiast terapia Orthokine, która prowadzi do wygaszenia stanu zapalnego, umożliwiając jednocześnie samoczynną regenerację uszkodzonego miejsca.
Zerwanie ścięgna jest natomiast całkowitym przerwaniem ciągłości włókien ścięgnistych łączących mięsień z kością. Zerwanie następuje zazwyczaj w wyniku mocnego przeciążenia lub uderzenia w napięte ścięgno (np. kopnięcie). Przyczyną mogą być również inne schorzenia, np. choroba zwyrodnieniowa. Zerwanie ścięgna objawia się: bólem nasilającym się podczas ruchu, obrzękiem oraz unieruchomieniem w miejscu kontuzji, czasami nawet słyszalnym trzaskiem w momencie urazu,. Mogą także wystąpić uszkodzenia wokół stawów, więzadeł i chrząstki stawowej.
W przypadku zerwania ścięgna konieczne jest zazwyczaj leczenie operacyjne umożliwiające jego rekonstrukcję. Po tego typu urazach stosuje się także rehabilitację. Najczęściej są to ćwiczenia czynno-bierne i fizykoterapia, które trwają ok. 6 tygodni.
Zapalenie ścięgna
Kolejną przyczyną bólu ścięgna może być stan zapalny. Ostre zapalnie ścięgna może wystąpić również w wyniku przeciążenia wynikającego z nadmiernego wysiłku. Najczęściej powstaje, gdy regularnie powtarzany wysiłek współistnieje z czynnikami takimi jak uciskające obuwie lub nieprawidłowa postawa ciała. Zapalenie ścięgna objawia się bólem nasilającym się podczas pracy ścięgna, a także ograniczeniem jego ruchomości. Leczenie farmakologiczne jest długotrwałe i zwykle nie przynosi pożądanego efektu – po chwilowej poprawie, po odstawieniu leków przeciwzapalnych, często stan zapalny powraca. Należy mieć świadomość, że jeśli zapalenie ścięgna jest przewlekłe, prowadzi to do jego stopniowego niszczenia. Dlatego najskuteczniejszą, najmniej obciążającą organizm i najmniej inwazyjną terapią, jaką można wyleczyć stan zapalny ścięgien jest terapia Orthokine®.
Przyczyny i symptomy naciągnięcia więzadeł
Podobnie jak w przypadku ścięgien, więzadła mogą ulec następującym uszkodzeniom: naciągnięciu, naderwaniu lub całkowitemu zerwaniu. Urazy te powodują powstanie stanu zapalnego, a objawia się to bólem, ociepleniem miejsca urazu, opuchlizną i unieruchomieniem stawu. Naciągnięcie i naderwanie więzadeł to zwykle wynik nadmiernego napięcia mięśni, ścięgien i więzadeł. Urazy tego typu powstają zwykle podczas uprawiania sportu, upadku lub skręcenia stawu. Podstawowym symptomem naciągnięcia i naderwania więzadeł jest krwiak wewnątrz lub na zewnątrz stawu. U pacjenta pojawia się obrzęk, poszerzenie obrysów stawu, zasinienie okolicy stawu (bezpośrednio po doznanym urazie lub w ciągu kilku następnych godzin), ból, nasilający się przy wykonywaniu ruchów, a także zaburzenie chodu (jeśli doszło uszkodzenia w obrębie więzadeł kończyn dolnych) oraz ograniczenie zakresu ruchów w dotkniętym urazem stawie.
Uszkodzenia więzadeł to bardzo częsty uraz. Jeżeli po urazie występuje niewielki obrzęk, można poruszać palcami czy stanąć na nodze, wystarczy zastosować zimne okłady (lód czy kompres), unieruchomić miejsce ortezą czy opaską elastyczną na 1–2 tygodnie. W poważniejszych przypadkach (brak możliwości poruszenia palcami, widoczna niestabilność stawu) trzeba jak najszybciej zgłosić się do lekarza w celu wykonania USG. Konieczne będzie zastosowanie mocniejszego unieruchomienia lub nawet przeprowadzenia zabiegu operacyjnego. Czas na operacyjne połączenie zerwanego więzadła jest ograniczony, później możemy wykonać już wyłącznie rekonstrukcję.
Zerwane więzadła? Jest sposób by je wyleczyć
Do uszkodzenia ścięgna lub więzadła nie trzeba wiele… Przesilenie stawu podczas treningu, niewłaściwe ułożenie ciała czy pozornie niegroźny upadek może spowodować nadmierne napięcie i bolesny uraz. Na szczęście przy tego typu dolegliwościach nie trzeba natychmiastowej konsultacji chirurgicznej, a nowoczesna terapia Orthokine czy Angel System może pomóc w najcięższych przypadkach…
Naderwane ścięgno – jak je rozpoznać?
Ścięgno jest włóknistym tworem w formie pasma zbudowany z tkanki łącznej właściwej zbitej. To element ciała stanowiący przedłużenie mięśnia do punktu jego przyczepu. Zadaniem ścięgna jest przenoszenie siły skurczu mięśniowego na elementy kostne szkieletu. Ma ono wytrzymałą budowę, lecz jednocześnie dość słabą sprężystość. Przy silnym przeciążeniu, może dojść do naderwania ścięgna. Odczuwamy wtedy uporczywy ból, a w obrębie stawu może pojawić się obrzęk.
Najczęściej w takim przypadku zabieg operacyjny nie będzie konieczny. Należy jednak:
- zabezpieczyć ścięgno przed niepożądanymi ruchami pogłębiającymi uraz,
- odciążyć lub unieruchomić ścięgno,
- schłodzić miejsce okładem z lodu.
Naderwane lub zerwane więzadło – objawy
Mianem więzadła określa się pasma wytrzymałej tkanki łącznej, które najczęściej łączą dwie stykające się ze sobą kości. To element, który wspiera stawy i stabilizuje układ szkieletowy. Więzadła są dość elastyczne, jednak silne przeciążenia mogą negatywnie wpłynąć na ich wytrzymałość.
Najczęstszym problemem tkanki, podobnie jak w przypadku ścięgien będzie naciągnięcie, naderwanie lub zerwanie więzadła. To bolesne urazy, przy których pojawia się również ból, opuchlizna a niekiedy również unieruchomienie stawu. Na uszkodzenia więzadeł narażeni są sportowcy, oraz osoby, które doznały upadku lub skręcenia stawu.
Naderwane lub naciągnięte ścięgno – leczenie dolegliwości w Zielonej Górze
Uszkodzenia więzadeł są dość powszechne. Gdy dolegliwości z tym związane nie są zbyt uporczywe, a po urazie występuje niewielki obrzęk wystarczy zastosować zimne okłady i unieruchomić uszkodzony staw na czas 1-2 tygodni. Przy poważniejszych przypadkach należy zgłosić się do specjalisty, który podczas badania USG sprawdzi kondycję stawu. Możliwe, że w takim przypadku konieczne będzie przeprowadzenie operacji lub zabiegu rekonstrukcji stawu.
Przy świeżych urazach ścięgna świetnie sprawdza się terapia Angel System stosowana w naszej klinice. Przyspieszy ona regenerację tkanki i odbudowę jej struktury. Przy naderwaniach klinika Bio Ortopeda zaleca także terapię Orthokine, która zmniejsza stany zapalne.
Przyczyna bólu ścięgna wcale nie musi wiązać się z jego zerwaniem. Po intensywnym wysiłku może dojść do ostrego zapalenia ścięgna, które można poznać po silnym bólu, nasilającym się w trakcie pracy stawu. Leczenie farmakologiczne w takim przypadku może być nieskuteczne, dlatego my proponujemy wykorzystanie nowoczesnej terapii Orthokine. To metoda, która w minimalny sposób obciążająca organizm, a jednocześnie pozwoli w bezinwazyjny sposób wyeliminować zapalenie ścięgna.
Jak wyleczyć naciągnięte ścięgno?
Dla postawienia właściwej diagnozy konieczne jest przeprowadzenie badania USG. Na jego podstawie specjalista będzie w stanie ocenić, czy doszło do naciągnięcia ścięgna. Po potwierdzeniu, że włókna tkanki łącznej utraciły elastyczność, należy zastosować czynności polegające na zabezpieczeniu urazu i unieruchomieniu dotkniętego nim obszaru ciała. W razie potrzeby można również schłodzić bolące miejsce przy użyciu okładów z lodu (owiniętych wcześniej w tkaninę oddzielającą okład od skóry). Pacjent powinien stosować się do zaleceń lekarza, który w sytuacji naciągniętego ścięgna zaproponuje poruszanie się o lasce oraz przyjmowanie leków przeciwbólowych. W przypadku stwierdzenia poważniejszych uszkodzeń może pojawić się konieczność założenia ortezy bądź nawet opatrunku z gipsu na okres kilku tygodni.
Jak długo regeneruje się naderwane ścięgno?
Naderwanie ścięgna nie jest skomplikowaną dolegliwością, leczenie nie powinno zająć więc więcej niż kilka tygodni. Wystarczy zapewnić pacjentowi warunki, w których włókna tkanki łącznej będą mogli się zregenerować, a zatem samodzielnie powrócić do stanu sprzed urazu. Aby jednak tak się stało, konieczne jest zastosowanie się do wytycznych specjalisty. W regeneracji pomaga m.in. unieruchomienie oraz odciążenie kończyny. W następnym etapie doprowadza się do złagodzenia objawów bólowych towarzyszących naderwaniu ścięgna. Mowa tu o wszelkiego typu środkach przeciwzapalnych oraz przeciwbólowych. Przy właściwie wykonywanych czynnościach zaradczych regeneracja powinna zabrać nie więcej niż kilka tygodni. Istotne, aby pacjent przez cały czas trwania obserwacji nie nadwyrężał i nie obciążał chorej kończyny.
Jak przyspieszyć regenerację ścięgien?
Procedura leczenia naciągniętych ścięgien zakłada przyspieszenie regeneracji, a tym samym szybszy powrót do sprawności, o ile lekarz nie zauważy ku temu żadnych przeciwwskazań. Prócz unieruchomienia i odciążenia kończyny specjalista może zaproponować konkretną metodę leczenia polegającą na przykład na zastosowaniu krioterapii. Istnieją sposoby wykorzystujące ekstrakt z płytek krwi o działaniu regenerującym, laseroterapii oraz innych technik nieoperacyjnych (w tym preparatów przeciwzapalnych i przeciwbólowych). W przyspieszaniu odbudowy włókien tkanki łącznej istotną rolę odgrywa jednak przede wszystkim stosowanie się do zaleceń lekarza. Zbyt szybkie pozbycie się kul czy ortezy (jeśli znalazły zastosowanie) może przyczynić się do pogorszenia stanu zdrowia, a tym samym rozpoczęcia leczenia od początku.
Czy można chodzić z zerwanym ścięgnem?
O ile w przypadku naciągniętego ścięgna mamy do czynienia jedynie z nadwyrężeniem włókien tkanki łącznej, o tyle w przypadku zerwania mówimy o znacznie poważniejszym stanie, który wymagać będzie interwencji chirurgicznej. Pacjent, u którego zdiagnozowano uraz tego typu, nie jest w stanie prawidłowo się poruszać, a podczas chodzenia doskwiera mu silny ból uniemożliwiający prawidłowe funkcjonowanie. Z czasem, czyli po minięciu pierwszych objawów, pacjent może co prawda poruszać się, ale z wyraźną trudnością, utykając i narzekając na spory dyskomfort. Ze względu na ryzyko wystąpienia powikłań nie zaleca się nadwyrężania ścięgna w żaden sposób, zwłaszcza poprzez ruch. Brak podjęcia jakichkolwiek działań w celu regeneracji lub wyleczenia zerwanych włókien tkanki łącznej może wiązać się ze długą i bolesną rekonwalescencją.
Jak uelastycznić ścięgna?
Każdy, kto regularnie uprawia sport i chce zapobiegać takim oraz podobnym sytuacjom w przyszłości, powinien zwrócić szczególną uwagę na to, aby podczas aktywności fizycznej dbać nie tylko o same mięśnie czy kości, ale także ścięgna. Praktyczne porady można uzyskać m.in. od fizjoterapeuty, który wskaże zestaw ćwiczeń odpowiednich do stosowania w trakcie rozgrzewki i po treningu. Szczególnie istotne okażą się wszelkie czynności rozciągające. Jeśli lekarz po wykonaniu badań stwierdzi brak w diecie składników odżywczych odpowiedzialnych za elastyczność włókien tkanki łącznej, może zalecić stosowanie suplementów diety z wyższą zawartością wapnia, magnezu lub witaminy D3. W przypadku pojawienia się kontuzji konsultacja medyczna okaże się natomiast niezbędna, aby zapobiec poważniejszym powikłaniom, na przykład w postaci naciągniętego lub zerwanego ścięgna.